Памятники архитектуры Азербайджана. Том 2
Архитектура
зданий комплекса дворца иіирваншахов в городе Баку . 19
Приемы композиции плана и фасадов, все архитектурные детали образующие арок, форма сталактитов, рисунок профилей, распределе ние орнамента, надписей и даже самый характер орнамента—все это при суще архитектуре комплекса зданий Дворца ширваншахов, но встречается и в других памятниках Баку и его районов. Именно это дает основание уверенно отметить наличие установившихся местных традиций зодчест ва, а также главенствующую роль памятников комплекса Дворца ширван шахов, в одной из ветвей архитектуры средневекового Азербайджана.
j Проф. С. д. Дадашов
J, П роф. М. Э. Иусейнов
ШИ Р В А НША Ь Л А Р ЫН Б А КЫД А КЫ СА Р АЙЫ БИНАЛАРЫ МЭЧМУУНУН А Р Х И Т Е К Т У Р А СЫ ХУААСЭ
„Хан сарайы" ады илэ мэшЬур олан Бакыда ерлэшмиш биналар мэчмуунун ичзрисиндэ ѳ з Ьзчми э'тибарилэ эн б ѳ йуйу вэ эЬтимал ки, эн гэдими сарайын ѳ зунун бинасыдыр. Бу бина бизим замаиа дэфэлэрлэ дэйишилмиш бир шзкилдэ кэлиб чатмышдыр. Онун дахили планынын принсиплэри Ьаггында бир шей демэк чэтиндир. Планын диггэтлэ нззэрдэн кечирилмэси бурада муэййэн бир сис тем олмамасы фикрини тэ'кидлэйир. Сарайын планында нэзэрэ чар пан ики сэккиз кушэли салонун, даЬа сонрадан эввзлки отаглара го шулдугуну куман этмэк лазымдыр. Умуми шэкли дузбучаглы олан „Турбэ"нин бинасында исэ сим метрия оху айдын ифадэ эдилмишдир. Бинанын орта Ьиссэси кумбэз илэ ертулмуш, кириш Ьиссэси Ьундур бир портал илэ айырд эдилмиш дир. Порталын бэзэнмэсиндэ орнаментдэн вэ китабэлэрдэн кениш ис тифадэ эдилмишдир. Ме'мар эсас фикрини порталын шагули бир ком позисия олмасыны даЬа кэскин Ьисс этдирмэйэ сэрф этмиш вэ буна мувэффэг ола билмишдир. Турбэнин яхынлыгында ерлэшэн ШирваншаЬларын мэсчидинин сон заманлара гэдэр ѳ з минарэси илэ бирликдэ „Турбэ"дэн бир гэдэр сонра тикилдийи куман эдилирди. Минарэнин узэриндэки язы вэ мэс чидинин садэлийи,—мэсчидин даЬа эввэлки заманлара аид олдугу вэ анчаг минарэнин ХэлилуллаЬ заманында тикилдийи Ьаггында мулаЬизэ ирэли сурмэйэ имкан верир. ШирваншаЬларын сарайы мэчмууна дахил Ол а н биналарын эн ма раглысы вэ дэйэрлиси „Диванхана"дыр. Эсас ѳ зэйини сэккиз кушэли салон тэшкил эдэн бу бина, эйванла чеврилмиш вэ йуксэк диварла эЬа тэ эдилмиш кичик бир Ьэйэтдэ ерлэшдирилмишдир. Бу бинанын эсас фасады гэрб тэрэфидир ки, чох Ьундур м ѳ Ьтэшэм портал да бурада ерлзшмишдир. ЭЬтимал ки „Диванхана" тикилэн заман гэрб фасады тэ рэфдэ кучэ вармыш. Бина ѳ зу вэ онун порталы Ьэгигэтдэ олдугундан даЬа бейук бир тэ'сир бурахыр; бунун эсас сэбэби бинанын кичик Ьэйэт ичзрисиндэ ерлэшдирилмэсидир. Умумиййэтлз бу бинада йуксэк
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online